بازگشت
کنفرانس پاریس تیری دیگری که به هدف نخواهد رسید
ع. لمر ع. لمر

کنفرانس (غیر متعادل) بن انتظا رات و خواست های مردم افغانستان را بخاطراستقرار ثبات و امنیت، صلح، حاکمیت قانون، دموکراسی، ترقی و پیشرفت ارتقأ بخشید. متاسفانه این خواستها و انتظا رات بنابر عوامل مختلف و مشخص داخلی وخارجی به یأس مبد ل شد.                     

به تعقیب کنفرانس بن، کنفر انسهای توکیو، لندن برگزار و پیرامون مساله افغانستان تصامیمی، منجمله استقرار امنیت، بازسازی وترقی اتخاذ گرديد، اما فقدان استراتیژی رشد وتوسعه ملی نه تنها نتوانست درد هاورنجهای مردم ستمدیده افغانستا ن را کاهش دهد، امنیت وثبات را تامین نماید بر عکس خط فاصل فقر وثروت، فاصله میان حاکمیت ومردم را  گسترده وعمیقتر ساخت.

وضع کشور بطور عموم به گونه خطرناک انکشا ف مینماید اگر با تدابیر  عاجل، ملی، وطندوستانه ومتحدانه جلو آن  گرفته نشود عواقب جبران ناپذیری را متوجه افغا نستان ومردم میهن خواهد نمود.

در این آواخر جنگهای شدید در جنو ب کشور جریان دارد، صد ها تن ملکی کشته ویا زخمی شده وخساراتی هنگفتی مالی را بجا گذاشته است.طالبان از شرق وجنوب بسوی ولایات همجوار کابل نزدیک میگردند وکمپا ين خشونت طالبا ن مراکز شهرها را مورد تهدید جدی قرار داده است.

چرا وضعیت شدیدا خطر ناک فعلی ایجاد شد؟

عوامل داخلی وخارجی که ریشه این بحران را میسازد کدامها اند ؟

دراین نوشته کوشش میشود بطور مختصربر عوامل بحران مکث شود.

عوامل داخلی

- فقدان سیاست سازنده ملی، مترقی و دموکراتیک حاکمیت باعث شده تا از ایجاد اداره ودستگاه دولتی سالم، خدمتگزار ومدافع منافع اکثریت مردم زحمتکش قصدا جلوگیری شود.

- فقدان استراتیژی ملی ،مترقی به منظور  توسعه و انکشاف اقتصادی واجتماعی.

- اطاعت از سیاست دیکته و مداخله مستمر نیروهای خارجی در امورداخلی کشور.

- تشدید مخالفت و تضاد ها میان نیروهای مخالف و مختلف درون حاکمیت یه منظور حفظ و توسعه قدرت.

- موجودیت نیرو های مسلح غیر مسوول، به حیث ابراز فشار بر دولت و مردم.

- تعقیب مشی (بزن و بگریز) و معامله های عیان و پنهان با نیرو های ضد ملی، مترقی و دموکراتیک.

- تقسیم قدرت به اساس روا بط قومی، محلی، مذهبی، نژادی و زبانی.

- عدم مشارکت و حضور فعال نیرو های ملی، متر قی و دموکرات در ساختار دولتی، رشد و توسعه اقتصا دی و اجتما عی کشور.

- تعقیب سیاست در های کاملا باز اقتصادی و به عراج گذاشتن دارایی های دولتی به موسسات و شرکتهای خصوصی داخلی و خارجی.

- کینه ورزی و دشمنی با روشنفکران ملی، مترقی و دموکراتیک.

- تقلید کور کورانه دموکراسی غربی و اشاعه فرهنگ بیگانه.

- عدم قاطعیت و برخورد جدی با فرهنگ بی تفاوتی، بی بازخواستی، فساد اداری و شبکه های سازمان یافته ما فیای سیاسی و اقتصادی، زورگویی، قانون شکنی، رشوت، اختلاس، قاچاق مواد مخدر،غضب دارایی های مردم و دولت توسط زور مندان وتفنگداران.

هفت سال از حاکمیت جدید میگذرد،با صرف ملیارد ها دالر وهیاهوی گوشخراش تبلیغاتی تغییری در زنده گی مردم محسوس نیست،امنیت وثبات در کشور تامین نیافته و دامنه جنگ گسترده شده است.پلیس واردوی ملی مجرب ومسلکی که قابلیت رزمی و محاربوی لازم را دارا وتوانایی مقابله با چالشها و دفاع از تما میت ارضی،استقلا ل و حاکمیت ملی را داشته باشد،ایجاد نشده است،از کادر های مسلکی وتحصیل یافته نظامی گذ شته  نسبت ملحوظا ت سیاسی استفاده نمیشود،حادثه هشتم ثور نا توانی وبی کفایتی سرا پا قرص به اصطلاح پاسداران حیثیت و امنیت کشور را ثابت نمود.

ازادی بیان وعقیده در معرض تجاوز قرار دارد،پیگرد غیر قانونی علیه دگر اندیشان وجامعه مدنی افزایش یافته است.

افرادو گروه های سازمان یافته که مصروف تجارت مواد مخدر هستند بیشتر به خشونت دامن می زنند وهرگز علاقه ندارند تا منافع شان مورد تهدید قرار بگیرد بنا با تروریستان وبنیاد گرایان به ائتلاف های مصلحتی میپردازند، و مردم عادی نسبت فقر و عدم امنیت اجبارا به دعوت افراطیون که طی سالهای جنگ رادیکالیز ه شده پاسخ مثبت میدهند.نباید فراموش کرد که برگزیدن متحدین غیر قابل اعتماد از سوی دولت وحامیان بین المللی ان به ادامه بحران ونا امنی کمک نموده است.

این فاکت ها و دهها فاکت دیگر که از حوصله این نوشتار  بیرون است از عوامل داخلی بحران بشمار میروند.

سیاست رسمی پاکستان در قبال مساله افغانستان رااز عوامل عمده خارجی بحران افغا نستان جدا باید در نظر گرفت.پاکستان طی سالهای بعد از تا سیس تا کنون با تد وین و تعقیب سیاست رسمی،دولتی علیه افغانستان و بخصوص علیه جمهوری دموکراتیک با ایجاد مراکز وپایگاههای اموزشی، تعلیمی، نظامی، تمویل وتسلیح باند گروپهای ارتجاعی و بنیاد گرا علیه ازادی،تمامیت ارضی، استقلال وحاکمیت ملی،دموکراسی وترقی اجتماعی افغانستان بطور علنی قرار گرفت، وبا صدور جنگ، تروریزم وبنیادگرایی در اتش افغانستان هر چه بیشتر هیزم پاشیده ومیپاشد.مداخلات مستمر و بیشرمانه پاکستان خسارات هنگفت مادی و معنوی را برای مردم وکشور ما ببار اورده و میکوشد تا افغانستان را از قافله تمدن بشری به عقب بیاندازد.حاکمیت و استقلال ملی وآزادی مردم کشور را سلب نماید.

پاکستان به منظور رسیدن به منابع سر شار انرژی فوصلی آسیای میانه از هیچ وسیله غیر مشروع رو گردان نبوده وهر گونه مانعی را تحت عناوینی مختلف بخصوص زیر نام اسلام میخواهد از بین بردارد.بنا پاکستان در خوشبینانه ترین برداشت یک متحد بی میل ولجوج برای  دول ذیدخل به مساله افعانستان میباشد.

مداخله روز افزون پاکستان در امور داخلی کشور ما وپناه دادن  به رهبران سازمانهای تروریستی وبنیادگرا تمایل شدید این کشور را ازتعقیب سیاست مداخله گرانه و توسعه طلبانه بطور واضح بیان میدارد، بنا زعامت پاکستان بخاطر تحقق اهداف خویش در صدد تحکیم روابط وائتلاف های مصلحتی با تروریستان وبنیادگرایان میباشد موافقت اتش بس اخیر با به اصطلاح طالبان پاکستانی بر این حقیقت صحه میگذارد.با ادامه چنین وضع تلاش جامعه بین المللی برای تامین  امنیت  وصلح در افغانستان در بهترین شکل ان به مهار نمودن موقتی شورشها محدود خواهد ماند وبحران در افغانستان ادامه خواهد یافت، مگر اینکه جامعه بین المللی واقعا فشار دیپلوماتیک و دوامدار را بر پاکستان وارد نمایند تا این کشور بر مساله بنیادگرایان وتروریستان رسیده گی نموده وبر سیاست خود در مورد افغانستان کاملا تجدید نظر نماید در مورد غرب.

باذکر مختصر بحران افغانستان،با صرف ملیارد دالر ( تا کنون 93 ملیارد دالر مصرف شده ازجمله 85 ملیارد درامور نظامی و در حدود 8 ملیارد در امور بازسازی) واعزام دهها هزار سرباز،تدویر کنفرانسهای بین المللی وتعهدات مکرر کشور های کمک کننده طی هفت سال به منظور ختم جنگ،توسعه و انکشاف ببینیم وضعیت کشور ومردم از لحاظ امنیتی، اقتصادی و اجتماعی در چه سطح قرار دارد، امارتکاندهنده در مورد گواهی میدهد.

در شهر کابل به اساس گزارش  UNIFEM در اگست 2006 حدود 50 هزار بیوه بسر میبرد،نسبت شرایط نهایت  رقتبار اقتصادی 65 فیصد این بیوه ها تصمیم به خود کشی دارند.

95 فیصدزنان به امراض روانی، ودر حدود40 فیصد تمام نفوس کشور به بیماری دوامدارافسرده گی مبتلا هستند.

80 فیصد دوشیزه گان به عروسی اجباری تن میدهند.

20 فیصد دوشیزه گان زیر سنین 7 تا 12 سال به تحصیلات ابتدایی مصروف میباشند 5 فیصد دوشیزه گان کشور میتوانند دوره بکلوریا را تمام نمایند.

50 فیصدمجموع اطفال ونو جوانان کشور از تحصیلات محروم اند. 

در هشت ماه اخیر ، سال گذشته بر بنیاد گزارش يونيسف در 29 اگست سال پار،16

فیصد مکا تب کشور در اثر جنگ تخریب و مسدود گردیده اند.

در تمام کشور 3500 مکتب فعال است60 فیصد شاگردان در فضای  ازاد مشغول درس میباشند.

66 فیصد فارغان صنوف دوازده از تحصیلات عالی محروم اند.

نصاب درسی دوران مجاهدین هنوز هم در بعضی مکاتب معمول میباشد.

برمبنای گزارش سالانه يونيسف پيرامون وضعيت کودکان در جهان که امسال منتشر شد

20 فیصد اطفال کشورما پیش از پنج ساله گی و33 فیصد در چند ماهه گی  وفات مینمایند.

50 هزار کودک در شهر کابل در سرکها و بیغوله ها زنده گی مینمایند.

  به گزارش نشریه Bundeswehr  (اردوی آلمان)عاید سالا نه سرانه در افغا نستان حدود 363 دالر امریکایی تخمین شده ، به اساس گزارش کتاب سفيد سي.آی.ای درسال2007،افغانستان از جمله 216 کشور جهان، از نظر عاید سرانه در ردیف 208 قرار دارد.عاید سرانه کشور در مقایسه با کوبا که بیشتر از چهل سال در محا صره  شدید اقتصادی قرار دارد ده چند کمتر میباشد. عاید سرانه در کوبا به 3900 دالر میرسد.

به اساس  احصا یه سازمان ملل نفوس افغانستان 29 ملیون وبر اساس سالنامه المانی   Fischer Weltalmanach 2007جمعیت کشور به 32 ملیون میرسد. با اساس همین گزارش سالانه از هر هزار نفر 45 طفل تولد میشود، و از هر هزار طفلی که بد نیا میاید 257 طفل میمرد. بنابه راپورسازمان جهاني نفوس،39فیصد اطفال کمتر از پنجسال از داشتن وزن طبیعی محروم اند.  200 هزار منزل در اثر جنگهای د هه نود قرن گذشته قسما ویا بکلی تخریب شده  است. 85 فیصداهالی کابل ونواحی ان در منازلی سکونت دارند که به هیچوجه قابل سکونت نیست،در حالی که منازلی  در مناطق کابل (وزیر اکبرخان،شیر پور، شهر نو) اعمار شده که سه ملیون دالر خرید وفروش میشود. معاش ماهانه ماموران پایین رتبه دولت 50 دالر تخمین گردیده  است، اما ماهانه بعضی ازماموران بلند رتبه ومشاوران دولت تا 60 هزار دالرمعاش دارند. 75 فیصد بیکاری مطلق در کشور بیداد میکند ،اما براساس گزارش منتشره 12 جون سال 2008 در نشريه Sueddeutsche Zeitung  این رقم در حنوب وشرق تا 90 فیصد میرسد،

700 هزار از شهروندان کابل بطور متناوب از برق استفاده مینمایند. (نفوس کابل حدود پنج ملیون تخمین شده است.)اما بنابر گزارش سازمان احصائيه جهانی آلمان 10  فیصد در سراسر کشور از برق استفاده میبرند.

به اساس راپور شبعه اقتصاد خارجی جمهوری المان در سال 2005-2006-افغانستان در شمار آزاد ترین بازارهای جهان بحساب میاید، گمرک به مفهوم واقعی کلمه در افغانستان وجود ندارد. 90  فیصد اموال مورد نیاز مردم از خارج کشور وارد میگردد. 4,5 فیصدبودجه دولت را عواید گمرکی و اخذ مالیه تشکیل میدهد.

60 فیصد مردم افغانستان Caritas International به اساس گزارش سازمانی در فقر کامل بسر میبرند. 400 هزار باشنده شهر کابل زمستان گذشته را در فقر وگرسنه گی طاقت فرسا سپری نمودند.مجله  Sueddeutsche Magazin  در شماره 2230 ماه می 2008 خویش مینویسد،افغانستان  از جمله پنج عقب مانده ترین کشور های جهان بحساب میاید.

کشت خشخاش بطور بی سابقه در کشور افزایش یافته است. که رقم 59فیصد را در سال  2005  نشان میدهد.درسالهای 2007 - 2006    اراضی کشت خشخاش از 165 هزار هکتار به 193 هزار هکتار افزایش نموده وتولید خشخاش از6200 تن به 8100 تن ر سید. افغانستان امروز 93 فیصدهیروئین جهان و 90 فیصدهیروئین اروپا را تامین میکند.

جنرال داوود معین وزارت داخله در مصاحبه با مجله شپیگل که در شماره 2226 ماه می امسال نشر گردید،در ارتباط کشت وقاچاق تریاک میگوید در تمام کشور حدود 500 هزار فامیل مصروف کشت تریاک بوده،اگر فی فامیل را 5 تا 6  نفر حساب نماییم باین ترتیب حدود سه ملیون نفر مصرو ف کشت تریاک در کشور میباشند.در حالی که وزارت داخله افغانستان به منظور مبارزه با کشت وترافیک مواد مخد رصرف 2500 سر باز در اختیار دارد،به گفته موصوف با وجوداقدامات شدید علیه کشت وترافیک مواد مخدر  از سوی دولت درسال 2007 تولید خشخاش 17 فیصد افزایش یافته است.

به اساس گزارش UNHCR سازمان ملل متحد از سال 2007-2001 نسبت وضیعت

وخیم امنیتی 2.165.000 نفر از افغانستان فرار نموده و طی این مدت    750.000 شهروندان در داخل کشور از مناطق خویش بیجا گردیده اند.

حملات انتحاری بیشتر گردیده بطور مثال از  سال 2001 تا 2004 سال در تمام کشور صرف 15 حمله انتحاری صورت گرفت ، رقم این حملات در سال 2005 به 17، در سال 2006 به 123 و در سال 2007 به 131 افزایش یافت.

  1469 حادثه بمب گزاری طبق راپور    شماره 2230 ماه می  Sueddeutsche Magazinدر کشور صورت گرفته که این رقم به تناسب سال 2004 تقریبا 500 فیصد افزایش را نشان میدهد. 30 فیصد عساکر خارجی در اثر انفجار ماین به قتل  رسیده اند.اضافه تر از 90 سازمان خصوصی امنیتی در افغانستان فعالیت دارد که تنها 30 فیصداین سازمانها اجازه فعالیت قانونی را دارند.تعدادافراد این سازمانها از 18 تا 28 هزار مسلح تخمین شده است.

Mike McConnel رییس سازمان امنیت و جاسوسی امریکا در کانگرس انکشوردر مورد به تاریخ 2 فبروری سال روان در بی .بی.سی پیرامونافغانستان چنین گزارش ارایه نمود.

30 فیصد ساحه افغانستان تحت کنترول حکومت 10 فیصد درکنترول طالبان، 60  فیصد متباقی توسط طالبان ،سران اقوام و قبایل و جنگ سالاران گنترول میگردد.    

در سال 2005، 1755 حمله  بالای نیروهای نظامی داخلی وخارجی از سوی مخالفان دولت  صورت گرفت. در سال 2006 این حملات دو چند افزایش نمود ،در سال 2007 حملات به 7000 هزار رسید و در پنچ ماه اول سال روان  به 4500 حمله میرسد.

فعلا در حدود هفتاد هزار سرباز خارجی در افغانستان موجود است.   اردوی افغانستان تا اخیر سال روان به 75 هزا ر سرباز خواهد رسید.

قرار گفته Dan McNeill ژنراال امریکایی بخاطر کنترول و امنیت افغانستان در مجموع به 400 هزار سرباز ضرورت مییاشد،

Blaetter für deutsche und internationale Politik Nr. 6, 2008

  به اساس گزارش  Sueddeutsche Magazin Nr. 22 30. May 2008

از سال 2001 تا جنوری 2008 در حدود 49600 غیر نظامی در اثر  جنگ کشته شده است که این رقم در گزارش جانتن ستیلت در شماره 5 فبروری روزنامه گاردین نیزآمده است .

عامل دیگر بحران  در افغانستان دپیلوماسی تقریبا متفاوت بعضی از کشور های اروپایی از یکسو، امریکا، انگلستان وکانادا از سوی دیگر به منظور دستیابی به صلح در افغانستان شده است، به ا ین مفهوم که کشور های المان، فرانسه و اسپانیا علاوه بر فشار نظامی برا ین نکته تأکید میورزند که کمکهای جامعه بین المللی عمدا بمنظور بازسازی ، توسعه زراعت وکمک بدهاقین صورت بگیرد و الترناتیف مناسب به عوض کشت خشخاش جستجو شود. در حالی که امریکا، انگلستان وکانادا اصرار دارند که نخست از طریق جنگ به صلح نایل امد و بعدا به بازسازی پرداخت و برای از بین بردن مزارع خشخاش از طریق هوا سم پاشی نمود.همچنان استراتیژی سیاسی ونظامی امریکا  در مورد توسعه ناتو با جمهوری المان،فرانسه واسپانیا تفاوت دارد. امریکا در مورد شمولیت اسراییل،جاپان، کوریای جنوبی، گرجستان، اوکرایین وافریقای جنوبی به پیمان ناتو پا فشاری مینماید، زیرا این  کشور ها از متحدین نزدیک امریکا بوده وانکشور میتواند  به منظورتطبیق اهداف خود از این کشور ها استفاده وسیع نماید،بنأ یکی ا ز این شیوه ها استفاده از شیوه نظامی میباشد که در عملیات نظامی عکس العمل سریع از ان استفاده نماید ،  از سوی دیگرامریکا  در نظر دارد با شمولیت کشور های فوق در ناتو، نقش بعضی کشورهای اروپایی را کمرنگ بسازد. در حا لیکه المان،فرانسه و اسپانیا مخالف شمولیت کشور ها یی که در بالا از ان ذکر شد میباشند وسعی مینمایند نقش خود را ناتو افزایش دهند که حضور ناتو در افغا نستان از این قاعده  مستثنی نیست.

انگلامرکل صدراعظم المان و پرودی صدراعظم ایتالیا در کنفرانس ناتو در کشور رومانیا در مورد مسایل مختلف ،منجمله مساله افغانستان عقب در های بسته ملاقات کرده ،باین نکته اشاره نمودند که ادامه تشنج در افغانستان ادامه سیاست نا درست امریکا در قبال مساله افغانستان میباشد.

بر اثر پیشنهاد وفشار فرانسه گروپ هماهنگی مرکب از نماینده گان ملل متحد،اتحادیه اروپا و بانک جهانی تا سیس شد. این گروپ وظیفه دارد تا تمام وظایف ناتو را  در افغانستان هماهنگ و نقش ناتو را ارتقاء بخشد در حالی که  امریکا مخالف ایجاد چنین ارگان بود.

ناکامی سیاست امریکا در افغانستان بخصوص در جنوب  برای بعضی کشور های اروپایی چندان مهم نیست زیرا به عقیده این کشورها  با شکست سیاست امریکا در جنوب ، سیاست کشور های نامبرد ه ریشه میگیرد.

همچنان منابع سر شار نفت و گاز حوزه بحیره کسپین را که حدود ملیارد بیرل تخمین شده نباید از  نظر دور داشت.کشور های عضو ناتو علاقه دارند از طریق افغانستان باین منابع دست یابند بناء افغانستان میدان رقابت و بازی خطرناک  قدرت های بزرگ گردیده است.

هچنان مداخله بعضی کشور های همسایه و منطقه را که توسط گروپها و حلقات مشخص در امور داخلی کشورما صورت میگیرد نباید از نظر انداخت،که این خود موجب تشنج و افزایش بحران در افغانستان شده است.

با ذکرکوتاه عوامل بحران و ارائه مختصر ارقام چنین است وضع مردم رنجدیده و کشور ویران شده ما افغانستان.

بگذار مردم صلحدوست افغانستان و سراسر جهان یکبار دیگر سردمداران دموکراسی و حقوق بشر را با تدویر کنفرانس پاریس به آزمایش بگیرند که ایا واقعا از صلح، ازادی، دموکراسی،ترقی وعدالت در کشورما افغانستان وسراسر جهان  دفاع مینمایند یا از منافع غارتگرانه وازمندانه یی خود؟

برگرفته از شماره چهارم سال ششم ماهنامه مشعل




  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات